گردشگری ایران / پل میر بهاءالدین زنجان

پل میر بهاءالدین زنجان یا پل کهنه در محور جنوبی حومه شهر زنجان در مسیر زنجان به کردستان بر روی رودخانه زنجانرود قرار دارد.

به گزارش گروه فرهنگی ایسکانیوز، شهر زنجان جزو شهرهای شمال غرب ایران بوده که از جمله زیباترین و تاریخی ترین شهر های ایران به شمار می رود و مرکز استانی، به همین نام است. آب و هوای فوق العاده مطبوع در زنجان موجب شده که به مقصدی محبوب برای گردشگران تبدیل شود. همچنین فرهنگ مردم شهر زنجان و مهمان نوازیشان زبانزد عام و خاص می باشد و از طرفی باید توجه داشته باشید که در این شهر جاذبه های گردشگری و تاریخی متعددی واقع شده که دیدن از آن خالی از لطف نخواهد بود. زنجان دارای مکان های دیدنی بسیاری است که یکی از آنها پل میر بها الدین است.

پل میر بها الدین که با نام‌های پل اژدهاتو و پل کهنه نیز شناخته می‌شود، از جاهای دیدنی زنجان است. این اثر باقی‌مانده از دوران حکومت ناصرالدین شاه قاجار و ساخته شده در اوایل قرن ۱۴ هجری قمری است که در نمای درونی بزرگ‌ترین طاق آن، تاریخ احداث و نام مطهر حضرت علی (ع)، آن هم به صورت قرینه و با خط زیبای معقلی، حک شده است. این پل در مسیر جاده‌ی زنجان به کردستان و روی رودخانه‌ی زیبای زنجان‌رود، توسط حاج میرزا بهاءالدین زنجانی از تجار وقت و با مصالحی همچون آجر بنا شده است.

پل میر بهاءالدین زنجان یا پل کهنه در محور جنوبی حومه شهر زنجان در مسیر زنجان به کردستان بر روی رودخانه زنجانرود قرار دارد. این پل توسط یکی از متمولین شهر به نام حاج میرزا بهاءالدین زنجانی که از تجار معروف ناحیه خمسه بود در سال ۱۳۱۲ هجری قمری (زمان حکومت ناصرالدین شاه) ساخته شده است.

این پل حدود ۱۰۰ متر طول دارد و عرض آن با احتساب جان‌پناه‌ها، به ۶/۷۰ متر می‌رسد. ارتفاع پل در بلندترین نقطه آن از سطح رودخانه حدود ۱۱ متر است و دارای سه دهانه با طاق جناغی می‌باشد که دهانه میانی از دو دهانه دیگر بزرگ‌تر است. این پل کاملاً از آجر ساخته شده و در نمای داخلی بزرگ‌ترین طاق آن با خط معقلی بسیار زیبا تاریخ ساخت آن همراه با عبارت «یاعلی» به صورت قرینه نقش شده است.

پایه‌های پل روی سطح سنگ‌فرش شده قرار دارد و از قطعات سنگ تراشیده و ملات آهکی ساخته شده و تا ارتفاع ۱/۴۰ متری سطح آب، بالا آمده است. در این ارتفاع، پاکار طاق و بدنه اصلی پل با آجرهایی به ابعاد ۵×۲۴×۲۴ سانتی‌متر شروع می‌شود. روی هر یک از پایه‌ها دو غرفه بر روی یکدیگر ساخته شده است. این غرفه‌ها علاوه بر عبور دادن آب‌های طغیانی، وزن و فشار وارد بر پایه‌ها را نیز کم می‌کنند. علاوه بر این تدبیر، برای کاهش وزن پل، فضاهای جانبی سه دهانه بزرگ پل را به صورت توخالی درآورده‌اند تا طاق‌ها توان بیشتری برای تحمل فشار داشته باشند.

بهاءالدین زنجانی که بود ؟

بهاءالدین زنجانی در سال ۱۲۳۴ هجری قمری در شهر زنجان به دنیا آمد. پدرش مرحوم میرمسیحا فرزند قاضی جلال بود که از طرف سلطان وقت، به سمت قاضی‌القضات زنجان منسوب گشته بود. میربهاءالدین در مدت ۷۶ سال زندگی خود درماندگان زیادی را پناه داد و آثار و ابنیه زیادی به جای گذاشت. از جمله پل ارتباطی میان زنجان و کردستان بر روی رود قزل اوزن که در ۲۰ فرسنگی جنوب غربی زنجان احداث شده و تاریخ ساخت آن به موجب کتیبه‌ای که در زیر یکی از طاق‌های آن موجود است، به زمان ناصرالدین شاه و سال ۱۳۱۰ هجری قمری درج شده است اما برخی آن را به اشتباه پل سردار می‌نامند.

یک حمام واقع در بازار زنجان که امروز با نام حمام میربها و حمام میرلی معروف است، یک باب مسجد واقع در خیابان امام و پایین‌تر از سبزه میدان که امروز با نام مسجد حاج تقی شناخته می‌شود (حاج تقی شریعتی مؤسس هیئت عزاداری در آن مسجد بوده است)، یک باب آب انبار در همان محل و در پشت مسجد که در حال حاضر به عنوان قسمت زنانه مسجد کاربرد دارد و در نهایت احداث یک پل بر روی زنجانرود واقع در ابتدای جاده بیجار (پل میر بهاءالدین).