فاجعه زیست محیطی در کردستان، مقصد بزرگ گردشگری عراق

تصویر پیدا نشد

با وجود اعمال قوانین سختگیرانه و مجازات متخلفان، بیش از 25 هزار حلقه چاه غیر رسمی در سراسر اقلیم کردستان به ثبت رسیده است.

میدل ایست نیوز: به نوشته وبگاه ایندیپندنت عربی، کردستان عراق که در شمال کشور واقع شده همواره به خاطر طبیعت زیبا با کوه ها و فضاهای سبز و زمین های حاصلخیز و آب و هوای معتدل خود شهره بوده، ولی امروزه به دلیل پیامدهای تغییرات اقلیمی و گرم شدن کره زمین بیش از هر زمان دیگری با خطرات خشکسالی مواجه است.

مانند کشورهای منطقه، اقلیم کردستان نیمه مستقل از بغداد نیز با این خطرات مواجه است و از کاهش محسوس میانگین بارندگی و تاثیر آن بر کاهش بی سابقه سطح منابع آبی و کاهش فضاهای سبز متاثر شده است.

آمارهای رسمی نشان می دهد که میانگین بارش سالانه به 600 میلی متر کاهش یافته است که در مقایسه با دو دهه گذشته که میزان بارندگی سالانه بین 600 تا بیش از 1300 میلی متر بوده، کمترین میزان بارندگی بوده است.

اربیل، پایتخت این منطقه به تنهایی برای تامین نیاز آب آشامیدنی خود تا بیش از 65 درصد به چاه‌های آرتزین متکی است.

مقامات محلی این منطقه در ماه جولای گذشته اعلام کردند که حدود 200 حلقه چاه خشک شده است و سطح آب زیرزمینی تا عمق 60 متر که کمترین میزان است کاهش یافته است.

اداره منابع آب، حفر بیش از 49 هزار حلقه چاه در سراسر اقلیم کردستان را تایید می کند که حدود نیمی از آنها فاقد مجوز قانونی و مغایر با شرایط مورد نظر هستند، در حالی که اداره سد های اقلیم نسبت به کاهش شدید و بی سابقه سطح منابع آب نسبت به سال گذشته هشدار داده است.

در استان سلیمانیه، سد دربندیخان بیش از 7 متر کاهش و سد دوکان نیز 8 متر کاهش داشته است که دلیل آن کمبود بارندگی بوده و قطع آب رودخانه سیروان توسط ایران که حدود 75 سال تغذیه کننده سد دربندیخان بوده است.

«عبدالله بربیری»، مدیر موسسه آب های کردستان، نسبت به پیامدهای کاهش شدید آب های زیرزمینی هشدار داد. تا سال 2000، رسیدن به آب نیازمند حفاری به عمق 30 تا 50 متر بود، ولی در دو دهه گذشته نیازمند حفاری 40 تا 60 متر یا بیشتر است.

در ماه سپتامبر گذشته، کاهش شدید سطح آب سد دهوک به بیش از نصف نسبت به سال گذشته منجر به آشکار شدن آثاری از روستایی شد که قدمت آن به سال 1987 بازمی‌گردد.

بر اساس مطالعه ای که در سال 2020 توسط مؤسسه فناوری ماساچوست (ام آی تی) در ایالات متحده آمریکا انجام شد و میزان بارندگی ها را بر اساس ماهیت جغرافیایی از طریق روش های فناوری مدرن اندازه گیری کرد، خاورمیانه و شمال آفریقا یا حوزه دریای مدیترانه، به ویژه قسمت جنوبی آن به دلیل کمبود پوشش گیاهی و کمبود منابع آب تجدید پذیر و آب شیرین موجود در آن، طی سه دهه آینده در معرض کاهش شدید بارندگی به میزان 40 تا 60 درصد قرار خواهد گرفت.

این میزان تنها حدود 2 درصد از کل آب شیرین کره زمین را تشکیل می دهد، در حالی که جمعیت این منطقه بیش از 6 درصد جمعیت کل جهان است که با رشد سریع جمعیت فشار بسیار زیادی را بر منابع آبی وارد می کند و اقلیم کردستان در این منطقه قرار دارد.

مدیر موسسه آب های کردستان تاکید کرد که اخیرا افزایش پدیده حفر چاه همراه با کمبود بارندگی بر سطح آب های زیرزمینی تاثیر نامطلوبی داشته است.

بربیری همچنین گفت با وجود اعمال قوانین سختگیرانه و مجازات متخلفان، بیش از 25 هزار حلقه چاه غیر رسمی در سراسر اقلیم کردستان به ثبت رسیده است.

عملیات ساخت و ساز مخالف مقررات و قوانین منجر به تشدید بحران آب و تخریب محیط زیست می شود و کارشناسان آب وهوا توافق دارند که علل تخریب محیط زیست ناشی از عوامل طبیعی از 13 درصد تجاوز نمی کند و بیشترین درصد باقی مانده ناشی از فعالیت های انسانی است.

«خالد سلیمان»، پژوهشگر حوزه آب و محیط زیست از عملکرد دولت در برنامه ریزی و ایجاد راه حل های مناسب برای کنترل پدیده خشکسالی انتقاد کرد و گفت روند سد سازی بر اساس یک مطالعه علمی قابل اجرا و بر اساس یک استراتژی بلند مدت انجام نمی شود.